Aslında bu yazı e-sigaranın değil e-sigara satan hıyarağasının zararından bahsediyor. Daha önce e-sigara aldığım vatandaş, benim cep telefonu numaramı kendi iletişim bilgisi olarak kullanmaya başlamış. Gelmeyen siparişleri, geç kalan gönderileri, onca sinir harbini geçtik, şimdi de ucundan kenarından kimlik hırsızlığına başlamışlar. Birçok kullanıcının da bildiği gibi alım satım işlemleri, kargo takibi cep telefonu üzerinden yapılıyor. Bu şahısların belli bir yeri yurdu yok, hatta iletişim bilgileri bile yok. Size verilen irtibat telefonu bir şahıs üzerine (belki de sahte bir isimle) alınmış kontörlü hat. Bu, kontör dolandırıcılarının da kullandığı yöntemdir: takip edilemeyecek bir hatla "iletişim" kuruyorlar. Henüz başıma ne gelecek bilmiyorum ama son derece sinir bozucu bir durum. Daha önce, e-sigara kullandığım dönemde, başkasının paketleri için gönderilen takip SMS'leri bana geliyordu. Siparişler karıştığında (düşündüğünüzden sık gerçekleşen bir durumdur) alakasız birinin takip kodu size gelir, sizin takip kodunuz kim bilir nereye gider. Şimdi benim telefon numaram bir başkasının kimliğini gizlemek için kullanılıyor. Bu mesele büyük ihtimalle satıcının cibiliyetsizliğiyle ilgili, sonuçta (tabiri caizse) bana giren çıkan birşey yok ama yine de rahatsız edici. Pek tabi ne göndericiye, ne alıcıya, ne de kargo şirketine ulaşmak, en azından akşam saatlerinde, mümkün değil. Düşünsenize, bir de bu elemanlardan bazıları internet sitelerine üyelik formlarında sizin T.C. kimlik numaranızı soruyorlar; öyle bir iki tanesine denk gelmiştim. Neyse; ikide bir gelen saçma sapan reklam mesajlarını da hesaba katacak olursak artık bu bahaneyle cep numarasını değiştirmenin vakti de geldi çattı demektir.
Yazının kalanı e-likitlerle ilgili. Ne zamandır yayımlamak istiyordum ama tam e-sigaraya, muhtelif sebeplerden, ötürü veda edişime denk gelmişti. Artık kullanmayan biri olarak e-likitle ilgili atıp tutmayayım demiştim. Oldu olacak atayım:
E-tiryakilerin en çok merak ettiği, sıklıkla sorduğu sorular arasında, gördüğüm
kadarıyla, kullandıkları e-likitin kaç tane sigaraya eşit olduğu
ve/veya belli bir miktar e-likitin ne kadar dayanacağı var. Örneğin bir
ay 30ml'lik şişeyle geçer mi? Günde şu kadar sigara içen biri ne kadar
e-likit kullanır ya da kullanmalıdır? Açıkçası bu soruların kesin ve açık yanıtı hemen
hiçbir yerde yok. Bu sorulara net cevapların olmayışının ya da
olamayışının sebepleri aslında bir anlamda soruların cevabı gibi.
Öncelikle;
yaklaşık olarak bir damla e-likitin bir mililitreye (1ml) denk geldiği
söylenmektedir. Yani, 10ml'lik bir şişede teorik olarak 10 damla,
30ml'lik şişede benzer şekilde 30 damla e-likit var. Genellikle söylenen
şey bir damla e-likitin yaklaşık olarak 7 dal sigaraya eşit olduğu.
Yani tükettiğiniz her 1ml ya da bir damla e-likit ile 7 tane sigara
içmiş gibi oluyorsunuz ya da "oluyormuşsunuz". Ancak bu hesap kabaca ve
teorik bir hesaptır çünkü e-likit tüketiminizi etkileyen başka etmenler
de var. Kısaca: "Eyvah! Bugün beş damla kullanmışım! Neredeyse üç paket
sigara içmiş gibi oldum şimdi!" diye endişelenmeden önce (herkes de öyle
endişelenir ya(!)) söz konusu diğer etmenleri düşünün. Bu etmenlerin
bazıları kullanım şeklinizle, bazıları atomizerlerle, bazıları da
e-likitteki nikotinin kana karışma hızının farklı oluşu ve akciğerlerin
buharla dumanı farklı şekilde emiyor olmasıyla ilgili. Aşağıda birkaç
tanesini sıralamaya çalışacağım (aklınıza gelen ya da başka bir
kaynaktan bulduğunuz olursa yorum kısmına ekleyin):
-
Yeni başladıysanız ve e-sigarayı tütün sigarasını çektiğiniz sıklıkta
çekiyorsanız likit tüketiminizin artması/2, 3, 5ml likitinizin
dayanmaması normaldir. Zamanla aralıklı çekmeye alıştıkça bir düzene
girecektir. Ben de ilk başladığımda bir ayda 30-40ml tüketme hayalleriyle yanıp tutuşarak olayı çözdüğümü sanmıştım (yok öyle bir spor dalı). Zamanla e-sigaranın kendine has el alışkanlığını ve ağız alışkanlığını kazandım. İlk başlarda püfür püfür atomizerinizde çıtlayan likitin miktarı zamanla, yeni alışkanlığınız oturdukça düzene girecektir.
- Kullanmadığınız ama kaybettiğiniz e-likit miktarı da hatırı sayılır bir orandır. Dolum sırasında bir iki damla mutlaka bir yerlere akar, atomizerden akan birkaç damla (bu kimi zaman fazla doldurulduğundan, kimi zaman modelin hasarlı/kusurlu olmasından, kimi zaman da atomizerin miyadını doldurmasından kaynaklanır) likit kaybının yanına bir de plastik şişenin yüzeyine yapışan, dibinde ulaşılamayacak kadar az kalan bir iki damlayı da ekledik mi yukarıdaki hesapla üç dört paket sigaraya denk gelir. Bu biraz da bir damlanın 7 sigaraya nasıl denk geldiğini ya da 1ml'nin nasıl bir damla olduğunu düşündürüyor insana. Yani aslında satın aldığınız 10ml'lik şişeden yaklaşık en iyi ihtimalle 8ml kadarının hayrını görürsünüz, o bir iki damla kullanım vergisi olarak akıp gider.
- Sigara dumanıyla e-sigara buharı da akciğerlerinizde farklı emilir. Bir ecnebi sitesinde yazıyordu bu: akciğerlerin sigara dumanından emdiği nikotine kıyasla e-sigaranın buharından emilen nikotin yaklaşık %30 daha azmış ve tabi emilmeyen de nefes verirken dışarı atılıyormuş. Sigara dumanından gelen nikotinin de e-sigara buharıyla alınan nikotine göre kana karışma hızı daha fazlaymış. Biraz düşünüyorum da gerçekten de e-sigara içerken başım dönmezdi. Daha önce sigara içmiş olanlar bilir (yani bu yazıyı okuyan herkes... gören duyan da "adam kendi gibi tiryakilere hitaben yazmıyor" diyecek), bir süre sigara içmezseniz ilk yaktığınız sigara, kaç yıllık tiryaki olursanız olun, başınızı döndürür. E-sigarada hiç öyle bir baş dönmesi yaşamadım. Belki de gerçekten nikotinin daha azı emiliyor (emilmeyen üflenip atılıyor) ve kana daha yavaş karışıyordur. Tabi bu konuda emin olmak için bir hekime danışmakta ya da en azından wikipedia'ya göz atmakta fayda var. Başka yazılarda da bahsetmişimdir, unutmayın e-sigarayla ilgili şimdilik yapılan pek çalışma yok.
Son olarak önemli bir not: eskiyen, belli bir süre kullandığınız atomizerin (modeli ne olursa olsun) wick'i (fitili) kararır ve wick üzerinde kalan artıklar yeni koyduğunuz e-likite karışır. Dolum yaptıktan sonra e-likitinize dikkatli bakın, içinde siyah siyah birşeyler, koyu renkli bir sıvı görüyorsanız ne kadar doldurmuş olursanız olun, benim tavsiyem, dökün. Yeni bir atomizer doldurun ya da değişebilir başlıklı/değişebilir wick'li ise değiştirip, tankı temizleyip öyle kullanın.
Ha bir de şu forumu tavsiye eder, bilgilerinize sunarım:
http://www.esigara.us/forum.php
Wick'iniz ıslak, atomizeriniz kuru olsun. :)
